PHÁT TRIỂN NGÀNH CÔNG NGHIỆP BÁN DẪN Ở VIỆT NAM: TỪ THỰC TẾ ĐẾN KÌ VỌNG

“Việt Nam đứng trước ngưỡng cửa tiềm năng để phát triển vi mạch, bán dẫn. Việt Nam đang xây dựng và sớm có chiến lược quốc gia về phát triển công nghiệp vi mạch bán dẫn, gắn liền với ngành công nghiệp điện tử. Đây là một kim chỉ nam cho sự phát triển công nghiệp vi mạch bán dẫn trong cả ngắn hạn và dài hạn.

Cơ hội rất nhiều nhưng thách thức, khó khăn cũng không nhỏ. Trước hết, Việt Nam chưa có hệ sinh thái toàn diện cho lĩnh vực vi mạch bán dẫn gồm: nhà cung cấp nội địa, công ty thiết kế sản phẩm, cơ sở đóng gói, testing, phân tích lỗi trong phát triển sản phẩm…

Lực lượng lao động tại Việt Nam dồi dào, nhưng thiếu nguồn nhân lực chất lượng cao, có chuyên môn sâu về vi mạch bán dẫn. Do đó, Việt Nam đang tham gia ngành công nghiệp này ở công đoạn tương đối thấp.

Việt Nam cũng chưa có nhiều đội ngũ kỹ thuật ở mức tổng công trình sư có khả năng tham gia, làm chủ hoàn toàn thiết kế. Sự thiếu hụt lực lượng nhân sự chuyên môn cao sẽ làm quá trình phát triển và mở rộng diễn ra khó khăn hơn.

Việt Nam cũng chưa thực sự có chính sách ưu đãi, hỗ trợ tài chính đặc thù cho lĩnh vực bán dẫn phát triển. Trong khi đó, hiện nay nhiều quốc gia thế giới cũng như trong khu vực như Trung Quốc, Hàn Quốc, Thái Lan, Singapore, Malaysia… đều có những chính sách tập trung đẩy mạnh đầu tư cho phát triển vi mạch bán dẫn, thu hút đầu tư để gia tăng vị thế trong chuỗi cung ứng toàn cầu.

Là quốc gia đi sau, Việt Nam cần lựa chọn những chiến lược phù hợp cho phát triển công nghiệp vi mạch bán dẫn dựa trên các lợi thế quốc gia, giúp phát triển bền vững. Thu hút đầu tư từ các doanh nghiệp, tập đoàn trong các khâu đóng gói, thử nghiệm sẽ là những công đoạn có yêu cầu chưa cao. Đây cũng là lĩnh vực tạo ra nhiều việc làm trong lĩnh vực bán dẫn.

Bên cạnh đó, Việt Nam nên tập trung đẩy mạnh phần thiết kế vi mạch, Design, Layout là những mảng đầu tư không lớn nhưng có thể mang lại nhiều giá trị.

Để phát triển lĩnh vực này, Việt Nam cũng nên có chính sách ưu đãi thuế như: thuế thu nhập cá nhân nhằm thu hút nhân tài chuyên môn sâu tham gia, đặc biệt là thiết kế IC Việt Nam đang có thế mạnh và mang lại nhiều giá trị. Ngoài ra, cần ưu đãi thuế cho các doanh nghiệp tương ứng với mức đầu tư R&D và đào tạo nhân lực thiết kế bán dẫn, tạo động lực cho các doanh nghiệp.

Lĩnh vực thiết kế vi mạch cũng cần phải gắn liền với ngành công nghiệp điện tử và chuyển đổi số. Vì vậy cần có chính sách thuế cho các doanh nghiệp sản xuất thiết bị điện tử sử dụng vi mạch (được thiết kế bởi các kỹ sư Việt Nam) hoặc các sản phẩm vi mạch Việt Nam. Điều này sẽ giúp vi mạch Việt Nam gắn liền với các sản phẩm điện tử Make in Vietnam.

Việt Nam cần phải tiếp tục phát triển nhân lực vi mạch bán dẫn và xác định đây là yếu tố quyết định thành công của ngành công nghiệp vi mạch. Theo đó, cần có chính sách hỗ trợ phát triển các trung tâm đào tạo nhân lực, tiếp cận theo hướng chuyên môn sâu, phù hợp nhu cầu doanh nghiệp, liên kết chặt chẽ giữa trường đào tạo và doanh nghiệp”.